GALATA
KULESİ
İstanbul’da Galata semtinde bulunan târihî kule. İlk Galata
kulesi, Bizans imparatoru altıncı Kantakuzen zamanında Anastase Dikaros adında
bir mîmâr tarafından yapılmıştır. Kule inşâatına 1348’de başlanıp bir senede
tamamlandığı, 1444’de Cenevizliler tarafından yükseltildiği rivayet
edilmektedir. Bir çok tamir ve düzenleme ile İstanbul’un fethine kadar ayakta
duran kulenin temelden Türk eseri olduğu yolunda rivayetler de vardır.
Bâyezîd’in yaptırdığı Boğaz Kesen Hisarı ile karıştırıldığı zannedilmektedir.
Evliyâ Çelebi, kulenin 118 mîmâr arşını yüksekliğinde bulunduğunu, üstünün
kurşunla kaplı olduğunu, dürbünle bakılırsa kuleden Bursa imârethânelerinin
görülebileceğini yazar ve; “Kulenin içi on tabaka hâlinde zindandûr ki şimdi
Osmanlı gemi malzemelerine mahzen olmuştur” der.
Yuvarlak bir plân üzerine yapılan kule, eski devir
burçlarında olduğu gibi, tahtalarla katlandırılıp, üstü de ahşap usûlü ile
örtülmüştü. Bundan dolayı yangınlarda bütün katlar külahıyla birlikte yanar,
yalnız taşdan kısmın içi, yenmiş arı kovanı gibi kalırdı. Muntazam kesme
taşlarla yapılan kuleye, yer yer ilâveler yapılmıştır.
Kule 1582’de rasathâne yapılmak üzere tâdil edilmiştir.
1794’de çıkan yangında tamamen yanması üzerine, 1795’de sultan üçüncü Selîm Han
tarafından tamir ettirilmişse de bir yangın daha geçirmiştir. İkinci Mahmûd Han
zamanında tekrar tamir ettirilmiştir. Nihayet 1875’de tamir gören kule, sonunda
bugünkü şeklini almıştır. 156 yıl önceki resimlerde, dört tarafından çıkıntılı
köşkler olduğu ve sivri bir külahının bulunduğu görülmektedir.
Galata kulesi, değişik zamanlarda şu hizmetlerde
kullanılmıştır:
1- Bizanslılar zamanında deniz malzemeleri deposu olarak
kullanıldı.
2- İstanbul’un fethinden sonra gözetleme kulesi olarak
kullanıldı. İstanbul payitaht olduktan sonra da növbet kulesi yapıldı ve beş
vakit, Çalıcı Mehter tarafından Osmanlı növbeti (mehter) çalındı.
3- Kanunî Sultan Süleymân devrinde zindan hâline konuldu.
4- Başbakanlık arşivinde bulunan vesikalara göre, burası bir
ara çalıcı mehter koğuşu hâline getirilmişti. Daha sonra yangın ihbarı için
kullanıldı.
5 - Dördüncü Murâd zamanında donanmaya âid malzeme deposu
hâline getirildi.
6 - Birinci Dünyâ harbinden sonra buraya, deniz vâsıtalarına
işaret vermek için bir askerî müfreze yerleştirildi.
Yakın târihe kadar husûsî bayraklarla yangın ihbar vazifesi
yapan kule, daha sonra turizm te’sisi hâline getirilmiştir.
Kaynakça
1) Hayat Târih Mecmuası (Sene 1971, sayı 9, cild-4,
sh. 40)
2) Rehber Ansiklopedisi; cild-6, sh. 110
3) Seyahatname (Evliya Çelebi)
Amacımız size daha iyi daha güvenilir bilgiler vermek.Lisede okuyoruz.En sevdiğim oyun ise World Of Tanks
ConversionConversion EmoticonEmoticon